Với dân văn phòng sử dụng máy tính rất thường xuyên, việc gặp phải hội chứng ống cổ tay rất dễ xảy ra và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, chất lượng làm việc hàng ngày. Hội chứng này gây đau, tê bì bàn tay ở một hay cả hai bên. Hội chứng ống cổ tay xảy ra khi dây thần kinh giữa chị chèn ép khi đi qua ống cổ tay và trở nên tệ hơn qua thời gian. Vì vậy, việc nhận biết sớm, điều trị sớm là rất quan trọng để cải thiện triệu chứng và phục hồi chức năng cho người bệnh.

Hội chứng ống cổ tay là gì?

Hội chứng ống cổ tay xảy ra do các bất thường trong giải phẫu ống cổ tay. Đây là một đường hầm nhỏ nhằm bảo vệ dây thần kinh giữa, bề rộng khoảng 2,5cm (tương đương 1 inch). Mặt nền và hai bên thành của đường hầm là các xương cổ tay. Mái của đường hầm được che phủ bởi một dải mô liên kết chặt chẽ gọi là dây chằng ngang. Đi trong ống cổ tay có dây thần kinh giữa và các gân gấp các ngón tay lên bám vào cẳng tay. Vì các cấu trúc đi qua ống cổ tay là cố định, đường hầm ống cổ tay tương đối chật hẹp và có rất ít khả năng thay đổi kích thước. Trong khi đó, dây thần kinh giữa lại mềm nhất, nằm nông nhất nên dễ bị tổn thương do chèn ép nhất.

Dây thần kinh giữa là một trong những dây thần kinh chính ở bàn tay. Đây là sợi ngoại biên bắt nguồn từ nhóm rễ thần kinh ở tủy cổ. Dây thần kinh giữa đi xuống cánh tay và cẳng tay, chui qua đường hầm ống cổ tay và đi vào bàn tay.

Chức năng của dây thần kinh giữa là cảm nhận cảm giác ở ngón tay cái, ngón trỏ, ngón giữa và 1 nửa ngón đeo nhẫn. Đồng thời, dây thần kinh giữa cũng chịu trách nhiệm vận động cho các cơ xung quanh gốc ngón tay cái. Khi bị chèn ép, các chức năng của thần kinh giữa bị hạn chế, biểu hiện ra các triệu chứng của hội chứng ống cổ tay.

Triệu chứng của hội chứng ống cổ tay

Nếu đột nhiên bạn cảm thấy tê, ngứa ran hoặc yếu tay và tình trạng này càng ngày càng nặng dần theo thời gian, hãy nghĩ đến hội chứng ống cổ tay đầu tiên.

Các triệu chứng của hội chứng ống cổ tay bao gồm:

• Cảm giác các ngón tay sưng phồng mơ hồ;
• Tê bì tay, ngứa ran, nóng rát và đau đớn, xảy ra chủ yếu ở ngón tay cái, ngón trỏ, ngón giữa và 1 phần ngón đeo nhẫn; triệu chứng tê bì đôi khi lan lên cẳng tay và cánh tay
• Đau hoặc ngứa ran có thể đi lên cẳng tay về phía vai;
• Nặng hơn sẽ có tình trạng tay yếu và vụng về, đau cơ, chuột rút và có thể gây khó khăn cho việc thực hiện các động tác mà bình thường vẫn làm tốt như cầm nắm đồ vật, cài nút quần áo, sử dụng điện thoại, lái xe hoặc đọc sách...
• Đánh rơi đồ vật do cảm giác bàn tay tê liệt hoặc mất nhận thức về vị trí của tay trong không gian.

Trong hầu hết các trường hợp, những triệu chứng của hội chứng ống cổ tay bắt đầu dần dần mà không có một chấn thương cụ thể nào xảy ra trước đó. Đôi khi các triệu chứng lại xảy ra ban đêm nếu người bệnh ngủ với cổ tay bị cong, gây ra áp lực lên dây thần kinh giữa. Lúc ban đầu, các triệu chứng chỉ thoáng qua, người bệnh đôi khi không nhận biết được. Chỉ đến khi tình trạng xấu đi, các triệu chứng xảy ra thường xuyên hơn hoặc kéo dài trong thời gian dài hơn, họ mới thấy bất thường và đi khám. Lúc này, tình trạng chèn ép trên thần kinh giữa đã thực sự nặng nề.

Các nguyên nhân của hội chứng ống cổ tay

Hội chứng ống cổ tay là hệ quả của sự kết hợp nhiều yếu tố. Các nghiên cứu cho thấy phụ nữ và người già có tỷ lệ cao mắc phải bệnh lý này.

Các nguyên nhân của hội chứng ống cổ tay bao gồm:

• Di truyền: Đây có thể là một yếu tố quan trọng. Đường hầm ống cổ tay có kích thước nhỏ hơn ở một số chủng tộc hoặc có sự khác biệt về mặt giải phẫu làm thu hẹp không gian, khiến cho dây thần kinh giữa dễ bị chèn ép hơn.
• Giới tính: Phụ nữ có nguy cơ mắc bệnh cao gấp ba lần so với nam giới, do nhìn chung họ có đường hầm ống cổ tay nhỏ hơn;
• Sử dụng tay lặp đi lặp lại: Lặp đi lặp lại cùng một chuyển động của bàn tay và cổ tay trong một thời gian dài có thể làm tổn thương các gân ở cổ tay, gây sưng viêm và gây áp lực lên dây thần kinh;
• Vị trí tay và cổ tay: Thực hiện các hoạt động cần phải uốn cong, gập duỗi quá mức bàn tay và cổ tay trong một thời gian dài có thể làm tăng áp lực lên dây thần kinh;
• Thai kỳ: Thay đổi nội tiết tố trong thai kỳ có thể gây sưng viêm các thành phần trong ống cổ tay;
• Các bệnh lý đi kèm: Tổng trạng béo phì, bệnh tiểu đường, viêm khớp dạng thấp, suy thận và rối loạn chức năng tuyến giáp là những bệnh lý có liên quan đến hội chứng ống cổ tay;
• Sau tổn thương cổ tay: Do viêm khớp, viêm dây chằng, viêm đơn dây, đa dây thần kinh hay cả các chấn thương cổ tay, chẳng hạn như trật khớp, gãy xương. Những điều này làm thay đổi không gian trong ống cổ tay và gây áp lực lên dây thần kinh giữa.

Vì sao dân văn phòng có nguy cơ cao bị hội chứng ống cổ tay?

Với nhu cầu sử dụng máy tính trên 8 tiếng một ngày của những bạn làm việc văn phòng với máy tính là một trong những nguyên nhân hàng đầu hình thành dần hội chứng ống cổ tay.

Với thao tác sử dụng máy tính bằng chuột và bàn phím, các hành động lặp đi lặp lại liên tục trong thời gian dài cũng là một nguyên nhân dẫn đến hội chứng ống cổ tay. Hoặc cũng có thể do sử dụng thiết bị không phù hợp khiến ống tay bị gập khiến dây thần kinh bị chèn trong thời gian dài. Tuy nhiên, các bằng chứng khoa học vẫn chưa rõ ràng và còn nhiều mâu thuẫn về việc những yếu tố này là yếu tố nguy cơ hay nguyên nhân trực tiếp của hội chứng ống cổ tay.

Ngay khi có cảm giác ngứa ran, đau hoặc tê ở ngón tay, hội chứng ống cổ tay là điều đầu tiên bạn phải nghĩ đến. Nắm được các thông tin như trên không chỉ giúp bạn nhận biết bệnh sớm, mà còn định hướng cho bạn tìm kiếm trợ giúp y khoa phù hợp; đồng thời, cần điều chỉnh các hoạt động hằng ngày để cải thiện những triệu chứng khó chịu này. Dưới đây hãy để Phong Cách Xanh gợi ý một số điều giúp bạn cải thiện và giảm các triệu chứng về ống cổ tay.

Một số gợi ý giúp ống cổ tay khỏe mạnh hơn

• Nghỉ giải lao khỏi các công việc lặp đi lặp lại: Cho dù bạn đang đánh máy, chơi ghi-ta hay sử dụng máy khoan cầm tay, hãy thử đặt hẹn giờ trong 15 phút. Khi nó tắt, hãy dừng việc bạn đang làm và lắc lư các ngón tay. Duỗi tay và di chuyển cổ tay để cải thiện lưu lượng máu đến những vùng này.
• Thả lỏng tay cầm hoặc giảm lực bạn đang sử dụng: Nếu đang căng thẳng hoặc buộc phải thực hiện các công việc như viết, đánh máy thì bạn hãy thả lỏng tay cầm hoặc giảm lực bạn đang sử dụng. Hãy thử sử dụng bút có tay cầm mềm hoặc gõ nhẹ vào các phím.
• Chú ý đến khả năng uốn dẻo của bạn: Tránh các hoạt động làm cho cổ tay của bạn phải linh hoạt theo một trong hai hướng. Cố gắng giữ cổ tay càng trung tính càng tốt.
• Thực hiện các bài tập cổ tay: Bạn có thể thực hiện các bài tập cổ tay nhanh khi đang đứng xếp hàng ở cửa hàng tạp hóa hoặc ngồi vào bàn làm việc. Ví dụ, nắm tay và sau đó trượt các ngón tay của bạn cho đến khi chúng thẳng trở lại. Điều này có thể giúp giảm áp lực lên cổ tay của bạn.
• Nâng cao bàn tay và cổ tay bất cứ khi nào có thể. Bạn có thể tự thực hiện bằng cách duỗi thẳng cổ tay hoặc sử dụng các thiết bị hỗ trợ như kê tay khi sử dụng máy tính.

Sử dụng các thiết bị công thái học giúp giảm hội chứng ống cổ tay

Trong vô thức đôi lúc ý chí của bạn không thể thắng được sự mệt mỏi trong cả ngày làm việc và đặt cổ tay ở tư thế không thoải mái. Về lâu dài việc này có thể khiến triệu chứng hội chứng ống cổ tay dần tích tụ và ảnh hưởng đến chất lượng công việc và cuộc sống của bạn. Tiếp theo hãy để Phong Cách Xanh gợi ý cho bạn một số sản phẩm hỗ trợ giảm thiểu về hội chứng ống cổ tay nhé.

Kê tay

Là một phụ kiện không thể thiếu khi sử dụng bàn phím cơ khi chúng có kích thước cao hơn nhiều so với các mẫu bàn phím màng cao su truyền thống. Kê tay giúp cổ tay bạn thẳng hơn một cách tự nhiên để giảm thiểu những áp lực không mong muốn lên khu vực ống cổ tay. Khi sử dụng kê tay hãy lưu ý kết hợp cùng sự nâng đỡ từ phần khuỷu tay bằng cách để khuỷu tay lên mặt bàn hoặc tựa tay của ghế để tạo tư thế làm việc thoải mái nhất. Kê tay có các dạng sau:

• Dạng thanh truyền thống: thường làm bằng gỗ, gel, cao su hoặc foam để nâng cổ tay bạn lên, duỗi thẳng khi sử dụng bàn phím máy tính. Nhược điểm của loại này là chỉ sử dụng với bàn phím, khi sử dụng với chuột sẽ không tự nhiên mà còn ảnh hưởng xấu hơn đến ống cổ tay.

• Dạng chuyên dụng cho khu vực lòng bàn tay: là dạng kê tay đặc biệt giúp giảm triệu chứng ống cổ tay đến từ DeltaHub - Một hãng sản xuất các thiết bị văn phòng đặc thù giúp nâng cao chất lượng công việc. Kê tay này khác các sản phẩm truyền thống nhờ thiết kế giúp phân tán lực khỏi cổ tay và chuyển để vị trí khác giúp giảm căng thẳng phần cổ tay. Cũng nhờ thiết kế đặc biệt, kê tay của DeltaHub sử dụng với chuột cũng dễ dàng như bàn phím nên về công năng, loại này đặc biệt hữu dụng với các thao tác hỗn hợp.