Sau một thời gian hoàn thiện dần các công nghệ cốt lõi, lần đầu tiên vào năm 2023, bàn phím từ chính thức trở thành gaming gear hot nhất năm nhờ những lợi thế không nhỏ mà dòng bàn phím này mang lại cho các game thủ. Với ngoại hình gần như không có sự khác biệt so với các mẫu bàn phím cơ bạn đã quen mặt, vậy bàn phím từ có điểm gì khác tạo nên sức hút không thể chối từ?

Cấu tạo một bàn phím hiện đại

Theo tiêu chuẩn bàn phím hiện đại hiện nay theo tiêu chuẩn custom, mỗi bàn phím có những bộ phận bắt buộc sao:

• Khung vỏ: có thể kiểu tách rời hoặc liền khối tùy ý đồ thiết kế.
• PCB: ghi nhận tín hiệu nhấn phím và xử lý truyền về PC.
• Plate: bộ phận giúp kết nối PCB và switch thành một khối. Plate cũng có thể giúp kết nối PCB với khung vỏ bàn phím một cách trực tiếp hoặc gián tiếp tùy vào ý đồ thiết kế.
• Switch: bộ phận chuyển đổi hành động nhấn phím thành tín hiệu về PCB.
• Keycap: bộ phận tiếp xúc với tay.

Ngoài các bộ phận bắt buộc, bàn phím custom còn có thêm các bộ phận tùy chọn sau giúp nâng cao cảm giác gõ phím:

• Foam tiêu âm / Silicone tiêu âm: thường được lót ở khung vỏ và PCB của phím. Bộ phận này là tùy chọn nên không bắt buộc và tùy gu bạn.
• Đệm plate: tùy theo cấu hình của plate và cách gắn lên khung vỏ có thể bạn cần các đệm plate để tạo cảm giác gõ khác biệt.

Vậy bàn phím từ khác bàn phím cơ ở điểm nào?

Trên một bàn phím từ tiêu chuẩn so với bàn phím cơ, điểm khác biệt nằm ở loại switch, bo mạch (PCB) và firmware điều khiển của bàn phím. Một lưu ý là firmware khác với software khi firmware được cài đặt trực tiếp trên bàn phím và quản lý toàn bộ cách bàn phím hoạt động, còn software là phần mềm bổ trợ giúp bạn tinh chỉnh các thông số của bàn phím.

Switch từ, PCB

Cấu tạo của switch từ sẽ khác một chút switch cơ dù hình dáng bên ngoài gần giống nhau.

Với switch cơ, bên trong sẽ có hai lá đồng nối với hai đầu mạch điện bên dưới PCB. Khi hai lá đồng chạm nhau sẽ nhận tín hiệu gõ phím. Vị trí nhận phím của lá đồng là cố định và được quy định bởi bố trí chân nhựa trên stem.

Switch từ thì khác, lá đồng hoàn toàn được loại bỏ và trên stem được trang bị một nam châm. Dưới PCB thay cho hai đầu mạch điện là một cảm biến Hall để ghi nhận giá trị từ trường của nam châm khi di chuyển lên và xuống. Khi nam châm di chuyển lên, giá trị từ trường giảm dần và ngược lại khi di chuyển xuống.

Firmware

Với bàn phím cơ, firmware thường đóng vai trò quản lý và xử lý tín hiệu gõ phím để giao tiếp với máy tính. Tuy nhiên firmware trên bàn phím từ sẽ phức tạp hơn một chút.

Vì bàn phím từ không có tiếp điểm cơ học để nhận phím, mọi di chuyển lên xuống của switch được ghi nhận lại giá trị trên cảm biến Hall. Nhờ giá trị của cảm biến gửi về, firmware sẽ quyết định xem phím đã nhận hay chưa khi so sánh dữ liệu cảm biến đo được với giá trị cài sẵn trên firmware.

Nhờ cơ chế hoạt động phức tạp hơn, bàn phím từ tích hợp hai tính năng cực kỳ hữu ích trên firmware:

• Chỉnh điểm nhận phím (actuation point): tính năng này hoạt động bằng cách điều chỉnh giá trị trên firmware. Giá trị từ trường cài đặt càng lớn thì phím nhận càng trễ. Tính năng này thường được các nhà sản xuất đổi sang cách tính milimet để dễ dàng sử dụng.
• Rapid Trigger: đây là tính năng thả/nhận phím chủ động mỗi khi bạn vừa thả tay/nhấn lại trên phím mang đến tốc độ phản hồi cao nhất cho bàn phím từ. Nguyên tắc hoạt động hơi phức tạp nhưng dễ hiểu là sau khi nhận phím thả tay ra sẽ reset ngay lập tức, khi nhấn xuống trở lại phím sẽ nhận lại ngay lập tức. Rapid Trigger chỉ reset khi phím được trả hết hành trình.

Điều gì làm bàn phím từ đặc biệt

Nhờ cơ chế hoạt động phụ thuộc nhiều vào firmware, bàn phím từ ngày nay hỗ trợ tính năng đặc trưng nhất là Rapid Trigger. Vậy tính năng này giúp ích gì cho bạn?

Chơi game tốt hơn

Điểm đặc biệt của Rapid Trigger giúp bạn chơi game tốt hơn là reset phím cực nhanh. Với bàn phím cơ, phím chỉ được reset ở điểm cố định thường nằm cao hơn điểm nhận phím. Do đó nếu bạn nhấn phím càng sâu việc reset phím có độ trễ càng cao.

Với bàn phím từ có Rapid Trigger, điểm reset phím không cố định mà phụ thuộc vào khi bạn nhấc tay lên. Do đó ngay khi bạn vừa nhấc ngón tay lên, phím sẽ reset ngay lập tức nhằm giảm độ trễ phản hồi của switch.

Độ bền cao hơn

Về cơ bản switch từ không có tiếp điểm cơ học như switch cơ nên độ bền chỉ phụ thuộc vào độ bền của nam châm và độ mỏi lò xo và ít chịu tác động từ môi trường. Do đó bàn phím từ về mặt lý thuyết có độ bền cao.

Bàn phím từ tốt hơn bàn phím cơ?

Không có loại bàn phím nào tốt hơn và mỗi loại đều có những ưu và nhược điểm riêng.

Với bàn phím từ hỗ trợ Rapid Trigger, mẫu bàn phím này phù hợp nhất với nhu cầu chơi game bởi tốc độ phản hồi nhanh, phù hợp với những trò chơi yêu cầu tốc độ, chính xác và phản hồi nhanh.

Xem các mẫu bàn phím từ đang có mặt tại Phong Cách Xanh: DrunkDeer, Lamzu, Arbiter, Yuki Aim.

Với bàn phím cơ truyền thống phù hợp với mọi nhu cầu và chi phí có thể vừa túi hơn so với bàn phím từ hiện tại. Bàn phím cơ cũng có nhiều tùy chọn hơn về loại switch, thiết kế, tính năng, kết nối hơn nên phù hợp với đa dạng nhu cầu sử dụng từ văn phòng đến cả chơi game.

Xem qua các mẫu bàn phím cơ tại Phong Cách Xanh.